Binnen nu en tien jaar is de blockchainhypotheek de gewoonste zaak van de wereld. Wie denkt dat blockchain vooral een speeltuin is voor nerds en idealisten, leeft nog in 2014. Banken investeren nu volop in de technologie die financiële processen sneller, transparanter en veiliger maakt.
Niemand moet gek opkijken als het huidige omslachtige hypotheekproces binnen nu en enkele jaren het onderwerp is van een aflevering van VPRO’s ‘Andere Tijden’. Bitcoin was al revolutionair, maar het veranderpotentieel van de distributed ledger-technologie waarop deze is gebaseerd, is vele malen groter.
Blockchain maakt vastgelegde en elektronisch geverifieerde transacties mogelijk over computernetwerken. De software geeft gebruikers een gedistribueerd systeem voor het bijhouden van transacties die door niemand zijn te manipuleren of te vervalsen. Snel, efficiënt en veilig. Een uitgekiend systeem voor het decentraal verifiëren van data-uitwisseling maakt bovendien derde partijen voor het waarborgen van de betrouwbaarheid van transacties overbodig.
Grootste winst is automatisering
De onafhankelijkheid van derde partijen verklaart het grote succes van bitcoin. Nogal wat mensen zouden willen dat het huidige financiële systeem op de schop gaat. Virtueel geld zou grote banken overbodig maken en activistische platforms zoals WikiLeaks zijn in staat buiten banken en creditcardmaatschappijen om te opereren door donaties in bitcoins te accepteren. Dit is uiteraard een interessante ontwikkeling, maar in het huidige financiële systeem brengt de onderliggende blockchaintechnologie een grotere verandering teweeg. Dit omdat het vrijwel alle processen automatiseert die nu nog door duizenden administratieve medewerkers worden gedaan in grote bankkantoren.
Banken en verzekeraars zien in de technologie een mogelijkheid om af te rekenen met de ‘status quo’ waarin zij zich nu bevinden. Verouderde applicaties en organisatorische stroperigheid veroorzaken hoge kosten. Negatieve rentestanden en regeldruk resulteren in lagere marges. En zij moeten een antwoord bieden op nieuwe marktpartijen die voor disruptie zorgen in de traditionele relatie tussen klant en bank. Blockchain geeft hen de kans zichzelf opnieuw uit te vinden. Nederlandse banken als ABN Amro, Rabobank en ING lanceren de komende twee jaar pilots voor specifieke toepassingsgebieden en zullen de lessen daaruit gebruiken om in de jaren daarna op te schalen. De interesse van deze partijen markeert een omslag in denken. Dit ziet ook Carlien Roodink, die als adviseur en matchmaker financiële dienstverleners helpt met digitale innovatietrajecten. “Toen ik in 2011 voor het eerst over blockchain hoorde, vond men het in deze sector allemaal maar niks. Die houding is de laatste twee jaar wel veranderd. Nu wil men het juist snappen en doorgronden.”
Hypotheken
Blockchaintoepassingen kunnen vrijwel alle financiële diensten efficiënter maken. De vuistregel is: hoe meer papierwerk, hoe groter het verbeterpotentieel. Hypotheken zijn een logisch doelwit. Nu nog gaat er veel tijd verloren door de vele stappen tussen aanvraag en afsluiting van een hypotheek. Dit kan transparanter, sneller en minder fraudegevoelig. Met een druk op de knop kan bijvoorbeeld de klant toestemming geven aan de hypotheekverstrekker om relevante data uit de blockchain te halen, een BKR-check te doen en de uiteindelijke lening naar een gecentraliseerd kasboek te verplaatsen.
Wanneer gaan we dit allemaal zien? De voorspelling van verschillende partijen is dat dit binnen enkele jaren gebeurd kan zijn. Accenture bijvoorbeeld ziet een evolutie met een groeifase van blockchain tussen 2018 en 2024, waarna de technologie de mainstream bereikt in 2024. Eenzelfde beeld geeft recent onderzoek van consultancy- en technologiebedrijf Synechron, uitgevoerd door TABB Group. Hieruit blijkt dat 89 procent van de Europese en Amerikaanse topmanagers in de financiële wereld gelooft dat hun bedrijf in 2026 blockchain gebruikt voor tal van alledaagse toepassingen. Kortom, alle reden voor hypotheekprofessionals om zich alvast te verdiepen in de impact die blockchain gaat hebben op de hypotheekwereld. Dit wil overigens niet zeggen dat straks iedereen blockchain-expert hoeft te zijn. Roodink: “Vergelijk het met de opkomst van internet. Zelf weet ik niet exact hoe het werkt, maar ik het gebruik het wel elke dag. Zo is het ook met blockchain; het is van belang om in elk geval open te staan voor nieuwe ontwikkelingen.”
