Op zoek naar de nuance: wel of niet extra aflossen?

Of het verstandig is om extra af te lossen op de hypotheek, is natuurlijk per situatie verschillend. Hieronder nuanceren we de twee meest gehoorde argumenten die worden aangehaald om extra af te lossen.

Argument 1: Door de inflatie en de extreem lage spaarrente verdampt mijn spaargeld

Dit argument klopt als een opzichzelfstaand feit. De inflatie schommelt net onder de 3 procent en de spaarrente rond de 0 procent. Zo wordt je spaargeld in een jaar dus feitelijk bijna 3 procent minder waard. Geen prettig idee, maar we moeten ervoor waken dat huiseigenaren een te groot deel van hun spaargeld gebruiken om extra af te lossen. Het voornaamste tegenargument is dan ook dat je altijd over je spaargeld kunt beschikken wanneer je dat nodig hebt om tegenvallers op te vangen. Los je extra af op de hypotheek? Dan ben je dat geld voorlopig ‘kwijt’.

Argument 2: Versneld aflossen leidt tot lagere maandlasten

Ook dit argument klopt op zichzelf natuurlijk. Toch werkt een concreet rekenvoorbeeld hier vaak ontnuchterend. Online zijn verschillende goede rekentools te vinden, waarmee je kunt zien welk effect een extra aflossing op de maandlasten heeft. Wil je klant rond de vijfduizend euro per jaar extra aflossen? Dan zal de jaarlijkse besparing netto waarschijnlijk uitkomen op een paar tientjes. Heeft de huiseigenaar zoveel financiële ruimte dat hij of zij het maximaal toelaatbare bedrag (vaak 10 of 20 procent) boetevrij kan aflossen? Dan praat je natuurlijk wel over een serieuze vermindering van de maandlasten.

Vergeet niet te vermelden dat het belastbaar inkomen nu stijgt doordat de huiseigenaar minder hypotheekrenteaftrek krijgt. Hierdoor betaalt hij of zij meer belasting in box 1 en valt diegene in het slechtste geval ook nog in een hogere belastingschijf.

Wanneer is extra aflossen dan wél gunstig?

Laten we vooropstellen dat extra aflossen alleen verstandig kan zijn, als je dit doet met geld dat je voor langere tijd kunt missen. Daarnaast zijn er genoeg alternatieven - zoals beleggen of groen investeren - die mogelijk meer geld opleveren dan extra aflossen. Met alle genoemde nuances in het achterhoofd, is er een aantal scenario’s waarin het vaak wél verstandig is om extra af te lossen.

• Als je door de extra aflossing in een lagere risicoklasse komt
  De renteopslag die de bank rekent, kan vaak omlaag als de loan-to-value (LTV) lager wordt. Het beleid hiervoor verschilt per bank. Belangrijk om mee te geven is dat sommige banken de risicoklasse automatisch aanpassen, maar andere banken pas in actie komen als de klant het zelf aankaart. Is de LTV al erg laag? Dan rekenen banken vaak geen renteopslag meer. Dan geldt dit argument dus niet.
• Als je door de extra aflossing je vermogen in box 3 verlaagt tot onder de heffingsgrens
  In 2020 ligt het heffingsvrije vermogen in box 3 op € 30.846 (voor partners gezamenlijk € 61.692). Boven dit bedrag moet vermogensrendementsheffing worden betaald. Als door extra af te lossen het vermogen onder de heffingsvrije grens uitkomt, behaal je dus extra financieel voordeel. Peildatum hiervoor is 1 januari 2020. Huiseigenaren die om deze reden willen aflossen, moeten dus opschieten.
• Als je een kleine hypotheek hebt
  Bij kleine (resterende) hypotheken loont het vaak om alles in één keer af te lossen. Zeker wanneer de hypotheekrente lager is dan het eigenwoningforfait. Je hebt dan immers niks meer aan de hypotheekrenteaftrek. Huiseigenaren zonder hypotheekschuld hebben ook recht op een extra aftrekpost dankzij de Wet Hillen. Die regeling wordt in de komende dertig jaar wel stapsgewijs afgebouwd, maar is nu nog zeker een motivatie om extra af te lossen.

Overigens is er nog een veelgehoord argument om extra af te lossen: ‘ik wil gewoon zo min mogelijk schuld’. Ook al is dit argument weinig rationeel, het is toch iets om rekening mee te houden bij het advies aan de klant.