De huizenmarkt in Australië is de afgelopen tien jaar stormachtig gegroeid. Gemiddeld werden woningen 74,2 procent meer waard, zo blijkt uit cijfers van het Australisch Bureau voor de Statistiek. De grote steden springen eruit: in Sydney en Melbourne zijn woningen haast in waarde verdubbeld.
De stijging van de huizenprijzen wordt veroorzaakt door een sterk toenemende bevolking. Analisten vrezen dat de krapte op de woningmarkt daardoor oploopt, wat het voor starters moeilijker maakt om een eerste stap op de woningladder te zetten. Vooral in 2014 en 2015, toen woningen gemiddeld met meer dan 9 procent op jaarbasis stegen in prijs, leek die groei het woningbezit in de weg te zitten: er werd gewaarschuwd dat de woningmarkt vast zou komen te zitten. Er moest dus wat veranderen. Afgelopen jaar werden 209.942 woningen gebouwd, het hoogste aantal in een decennium – en de bouwdrift houdt voorlopig aan.
Dat is een van de redenen dat in 2016 de groei van de huizenprijzen in Australië afnam – maar alsnog steeg de gemiddelde woning 5,5 procent in waarde. Omdat huizenkopers doorgaans minstens 10 procent aan eigen vermogen moeten meenemen, vormt dat een flinke drempel.
Een gemiddelde nieuwe hypotheek bedroeg vorig jaar 244.373 euro, waarvoor de hypotheekaanbieder 5,42 procent aan rente rekent. De meeste hypotheken hebben rentevaste periodes van een jaar en gaan dan, net als in het Verenigd Koninkrijk, naar de Standard Variable Rate – die doorgaans hoger ligt dan het introductietarief.
Einde aan snoepreisjes en ‘zachte’ beloningen
De meeste hypotheken worden afgesloten via tussenpersonen. Die moeten tegenwoordig, net als in Europa, aangeven wat ze als vergoeding krijgen van geldverstrekkers – maar de richtlijnen moeten worden aangescherpt, zo stelt de Australische toezichthouder ASIC. Die kwam in maart dit jaar met een lijst van aanbevelingen: de commissie die de tussenpersoon ontvangt mag niet meer (grotendeels) afhankelijk zijn van de hoogte van de lening om te voorkomen dat tussenpersonen aansturen op zo hoog mogelijke leningen. Ook snoepreisjes naar congressen en andere ‘zachte’ beloningen voor tussenpersonen wil ASIC terugdringen.
De toezichthouder concludeerde dat leningen die worden afgesloten via tussenpersonen hoger zijn dan de leningen die consumenten direct bij hypotheekbanken afsluiten. Ook zijn deze leningen vaker aflossingsvrij, wat de toezichthouder zorgen baart. Consumenten die gebruik maken van tussenpersonen in Australië zijn jonger en hebben lagere inkomens. Dat kan deels verklaard worden door het feit dat deze groep consumenten meer gebaat is bij het doorgronden van de markt en het vinden van de beste mogelijkheden. Desalniettemin was het een duidelijke oproep aan tussenpersonen om het belang van de consument beter in het oog te houden – waarbij de pers de omgang met klanten door Europese tussenpersonen als positief voorbeeld aanhaalt.
Woningbezit wordt hoog gewaardeerd, en huren zien de meeste Australiërs niet zitten. De overheid stimuleert woningbezit door middel van belastingvoordelen, al gaan er steeds meer stemmen op om huurders betere bescherming te geven naar Nederlands voorbeeld.
In totaal stond eind vorig jaar 694 miljard euro aan hypotheken uit in Australië. Sinds 2000 is de omvang van de hypotheekmarkt elk jaar gegroeid. Uit onderzoek van advies- en accountskantoor Deloitte blijkt dat de helft van de industrie verwacht dat de markt licht zal krimpen ten opzichte van vorig jaar, de andere helft verwacht geen tot een minimale groei.
De afgelopen weken hebben we in de serie Over de grens de hypotheekmarkt in andere landen belicht. In de laatste aflevering bekijken we de Nederlandse hypotheekmarkt, maar dan vanuit buitenlands perspectief, bezien door de ogen van Engelse analisten.
De afgelopen maanden namen we de hypotheekmarkten in verschillende landen onder de loep. Wat waren de opmerkelijkste verschillen? In dit artikel zetten we de meest bijzondere zaken op een rijtje.
De afgelopen jaren is de hypotheekmarkt in de VS drastisch veranderd. In 2011 tekenden Wells Fargo, Bank of America en JPMorgan Chase nog voor bijna de helft van alle nieuwe hypotheken. Deze drie grootmachten zijn nog altijd belangrijke spelers, maar is er een eind gekomen aan hun hegemonie: in 2016 waren ze verantwoordelijk voor een vijfde van de nieuwe hypotheekaanvragen.
Het belangrijkste argument om te kiezen voor een huurhuis in plaats van een koophuis is flexibiliteit: je kunt op korte termijn de huur opzeggen en ergens anders gaan wonen als je daar zin in hebt of wanneer je werk-, gezins- of financiële situatie je daartoe dwingt. “Die flexibiliteit is echter stevig geprijsd”, stelt Oscar Kuypers van de Nationale Hypotheekbond. “Het is belangrijk dat consumenten een weloverwogen besluit nemen over huren of kopen.”