Dat de coronacrisis impact heeft op de hypotheekadviseur is geen verrassing. Niet alleen de fysieke werkomgeving is voor velen veranderd, ook werkinhoudelijk ziet de wereld er ineens anders uit. MUNT Hypotheken onderzocht via een enquête onder 232 adviseurs wat die impact precies inhoudt. Wat is er veranderd, welke uitdagingen zijn er en wat verwachten de adviseurs voor de toekomst?
De hypotheekadviseurs zien het effect van de coronacrisis overduidelijk terug in hun werkdruk. Maar liefst 49% van de respondenten geeft aan dat ze het nog nooit zo druk hebben gehad als nu. Bij 35% is de werkdruk min of meer gelijk gebleven en 13% ziet het werk juist afnemen. De druk neemt vooral toe doordat klanten de hypotheekrente zien stijgen en daardoor hun bestaande hypotheek willen oversluiten. Een andere oorzaak die genoemd wordt, is dat al het werk door de maatregelen nu meer tijd kost dan voorheen. Overigens verwacht het grootste deel van de ondervraagden (47%) dat de werkdruk de komende tijd weer afneemt. 42% denkt dat de huidige werkdruk nog wel een tijdje aanhoudt.
Ruim de helft van de ondervraagden (51%) werkt op dit moment vanuit een kantoor. Dat zijn zowel zelfstandigen met een kantoor aan huis, als adviseurs die maatregelen hebben genomen om met collega’s op kantoor te kunnen blijven werken. 85% van alle adviseurs geeft aan dat ze aanpassingen hebben gedaan op hun werkplek. Bij de adviseurs die vanuit huis werken, gaat dat vooral om het (her)inrichten van de fysieke werkplek en het installeren van de juiste software om op afstand te kunnen communiceren. Op advieskantoren met collega’s zijn de werkplekken ruimer opgezet en in sommige gevallen afgebakend met plexiglas.
Veel adviseurs vinden het prettig om de klant in levende lijve aan te kunnen kijken tijdens een adviesgesprek. Toch kiest in totaal 80% van de ondervraagden er nu voor om de meeste adviesgesprekken telefonisch (44%) of via videobellen (36%) te doen. Slechts 16% heeft (ook) nog face-to-face-contact met de klant. Als nadeel van dit advies op afstand wordt vaak aangehaald dat het lastiger is om bepaalde kennis goed over te dragen. Ook laat de techniek het bij de klant nog weleens afweten, waardoor gesprekken moeilijk verlopen of zelfs worden afgebroken.
Overigens geeft ruim 20% van de adviseurs aan ook na de corona crisis gebruik te blijven maken van advies op afstand. Met name bij kortere gesprekken, zoals bijvoorbeeld bij een verlenging van de rentevaste periode of het doornemen van het adviesrapport.
Naar het exacte effect van de crisis op de hypotheekmarkt blijft het voorlopig gissen. De overgrote meerderheid van de adviseurs (62%) verwacht wel dat de hypotheekrente gaat stijgen. Ruim een kwart denk dat de rente min of meer gelijk blijft en 5% verwacht zelfs een daling. Daarnaast denkt ruim 60% dat het aantal oversluitingen in de komende periode gaat toenemen. Bijna de helft voorspelt dat er minder woningen aangekocht zullen worden. Zo’n 1 op de 5 adviseurs denkt dat er weinig binnen de hypotheekmarkt gaat veranderen.
De effecten van de coronacrisis voelt de hypotheekadviseur vooral doordat er meer werk is. Klanten willen hypotheken oversluiten vanwege de stijgende rente en de nieuwe manier van werken kost wat meer tijd. Adviseurs zien als grootste nadeel van deze crisis dat het lastiger is om goed te communiceren met de klant. Ook voor de komende periode verwacht de adviseur nog veel werk. Al neemt het aantal woningaankopen wellicht af, het aantal oversluiters zal nog wel een tijdje hoog blijven of zelfs verder stijgen.
Discussies over aflossingsvrije hypotheken zijn de afgelopen jaren flink opgelopen. De één ziet het als een groot risico, de ander als een mooi instrument om de hypotheek betaalbaar te houden. Tussen deze twee stellingen valt echter nog veel nuance aan te brengen. Dat vindt ook de AFM - zij lichten hun standpunt (en de rol van de hypotheekadviseur hierbij) graag toe.
De Consumentenbond heeft alom verbazing gewekt met haar kritiek op ‘hoge’ advieskosten voor huizenbezitters die wijzigingen laten aanbrengen in een hypotheek. De belangenvereniging wordt bestempeld als kortzichtig, onverstandig en hypocriet. De Consumentenbond vindt het verkeerd dat hypotheekverstrekkers consumenten voor ‘elk wissewasje naar een dure adviseur’ sturen. Hypotheekklanten, beweerde de directeur van de bond, worden gezien als ‘melkkoe’.
Vanaf vorig jaar is het veel makkelijker geworden om een aflosproduct af te kopen. Een consument moest altijd minstens vijftien of twintig jaar inleggen voor hij zijn opgebouwde vermogen kon gebruiken voor aflossing. Sinds vorig jaar zijn de regels voor deze zogenaamde ‘tijdklemmen’ flink versoepeld. Dennis van Lieshout van Freek Hypotheek in Eindhoven deelt zijn ervaring hoe consumenten op deze verandering reageren.
Twee miljoen Nederlanders hebben een aflossingsvrije hypotheek. Een deel verwacht in de problemen te komen als het moment voor aflossing daar is. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) waarschuwen voor een mogelijk drama. Maar volgens financieel adviseur Paul van der Kwast loopt het niet zo’n vaart.