Een veelgehoord alternatief voor een spaarrekening is om extra af te lossen op de hypotheek. Afgelopen jaren hebben Nederlandse huishoudens dat voor miljarden gedaan. Maar is het een goede zet?
“Ik ben er nooit zo’n voorstander van geweest”, zegt hypotheekadviseur Jos Koets. Natuurlijk kan extra aflossen een gerust gevoel geven, maar Koets, ook columnist voor beleggingssite IEX, zal het altijd eerst bespreken met klanten. Hij pleit ervoor dat ze sowieso een buffer moeten houden.
Waarom bent u terughoudend over extra aflossen?
“Vooropgesteld, geen hypotheek is de beste hypotheek, maar geld moet wel renderen. Als iemand 50.000 euro aflost op een hypotheek met 2 procent rente, spaart die 1.000 euro per jaar uit. Dan ben je daarna vijftig jaar bezig om het geld weer bij elkaar te sparen. Bedenk daarbij: het is makkelijker uitgegeven dan gespaard.”
Is beleggen dan een beter alternatief omdat het een beter rendement biedt?
“Dat is persoonsafhankelijk. Ik zie klanten die goed zijn met beleggen, maar ook klanten die daar totaal geen verstand van hebben. Als die een betere nachtrust hebben als ze hun spaargeld in de woning stoppen en zo een lagere hypotheek hebben, moeten ze dat doen. Het is vaak een gevoelskwestie. Als adviseur kan je erop wijzen dat het verstandig is een potje achter de hand te houden.”
Hoe groot zou dat potje moeten zijn?
“Ik zeg altijd dat mensen zich eerst moeten vestigen en dan pas moeten kijken naar de hypotheek. Daarmee bedoel ik dat ze een gezin vormen met kinderen. Dan heb je de boekhouding pas op orde. Je moet minimaal 50.000 euro achter de hand hebben voordat je erover na gaat denken om extra af te lossen. Je kan zelfs naar 60.000 euro gaan, dat is voor een stel de grens van de vrijstelling voor de vermogensrendementsheffing in box 3. Zo houd je bijvoorbeeld ook altijd ruimte om de kinderen te helpen met het kopen van een huis met een schenking.”
Er wordt wel duidelijk meer afgelost. Wie zijn de mensen die dat doen?
“Ik denk dat het vooral de groep is die voor 2013 al een hypotheek had met een hypotheekvorm die voor meer dan de helft aflossingsvrij is. Die mensen krijgen nu meerdere brieven van hun hypotheekaanbieder over de aflossingsvrije hypotheek. Maar wat is nou helemaal het probleem van een woning met daarop een aflossingsvrije hypotheek die 40 procent van de waarde is?”
De angst voor de aflossingsvrije hypotheek is overtrokken?
“Het is wel verstandig om te inventariseren wat het inkomen is na pensionering en of je de hypotheek dan nog kunt betalen. Banken schrijven tussen de regels door dat zij eventueel het recht hebben om de hypotheek aan het eind van de looptijd op te eisen, maar ik kan me niet voorstellen dat ze dat doen, zolang de rente gewoon betaald wordt. Daar staat tegenover dat als er eenmaal is afgelost, je het geld er nooit meer uit kunt halen. Ik denk dat het storten van de laatste centen spaargeld als aflossing nooit geadviseerd moet worden.”
Het hypotheekproces bij nieuwbouw verloopt anders dan bij bestaande woningen. Het is voor hypotheekadviseurs een andere tak van sport, stelt nieuwbouwexpert Ivo Hofstede van Financieel Fit in Bergschenhoek. Hij legt uit wat aandachtspunten zijn in dit hypotheektraject.
De aandacht voor de risico’s van de aflossingsvrije hypotheek is de laatste tijd sterk toegenomen. Huiseigenaren die niet of weinig aflossen, zouden moeten nadenken hoe ze zorgen dat ze aan het eind van de looptijd hun huis kunnen houden. Hoogleraar vastgoedeconomie Dirk Brounen denkt inderdaad dat het belangrijk is dat mensen vooruit kijken. Tegelijkertijd vindt hij ook dat de risico’s van aflossingsvrij niet moeten worden overdreven.
Ouderen moeten langer thuis blijven wonen, terwijl een steeds groter deel van de zorg bij hun kinderen komt te liggen. Een manier om daarmee om te gaan, is dat ouders bij de kinderen intrekken. Harrie-Jan, directeur van de Financiële Makelaar, ziet dan ook dat de interesse toeneemt voor een hypotheek waarbij sprake is van dubbele bewoning. Volgens hem speelt de hypotheekmarkt hier nog niet goed op in.
Door de overspannen woningmarkt werken makelaars in grote steden vaak met inschrijvingen. Voor kopers is dit lastig, omdat ze geen goed beeld hebben van welk bod ze moeten doen om de inschrijving te winnen. Om de transparantie te vergroten, heeft de Makelaarsvereniging Amsterdam (MVA) eind mei een online tool gelanceerd die de inschrijving kan vervangen.