De traditionele woningbouw is geen houdbare industrie om in te gaan, zo concludeerde Floris Steenland al op vroege leeftijd. Samen met zijn broer, beiden begin dertig, richtte hij Element Buildings op. Een bedrijf dat zich specialiseert in het bouwen van houten huizen. Dat Steenland het volle vertrouwen heeft dat deze vorm van bouwen de toekomst heeft, blijkt uit een bezoek op een bouwplaats in Beverwijk, waar hij en zijn crew acht woningen uit de grond stampen.
We zoeken de rust en warmte op in de bouwkeet, die gestationeerd staat naast een enorme hijskraan. Buiten staat een viertal bouwvakkers op het dak te klussen, binnen vertelt Steenland op een uiterst bevlogen manier zijn verhaal.
Houtbewerken blijkt in zijn genen te zitten. Als kind groeide Steenland op in de meubelfabriek van zijn ouders. Daarna gingen hij en zijn broer Marijn bouwkunde en architectuur studeren. Overal waar ze vervolgens kwamen, zagen ze in de beton- en metselindustrie een hoop fout gaan. Het proces is traag en niet-duurzaam, dus kozen zij ervoor het anders aan te pakken.
In opdracht van wie maken jullie deze woningen?
“Dit is een eerste pilot die we draaien voor Dura Vermeer. Naast onze houten woningen worden er ook acht traditionele woningen gebouwd. Wij doen er ongeveer een maand over. Het bouwen van de andere, traditionele woningen duurt ongeveer twee keer zo lang. Hoe dat komt? Het is een overzichtelijker proces en de foutmarges zijn veel kleiner. Wij frezen bijvoorbeeld alles. Maar kijk ook naar het transport van hout versus beton. Je hebt zoveel minder vervoersbewegingen nodig.”
Daar is het eerste verschil: snelheid. Wat maakt houten woningen verder de toekomst?
“Studies laten zien dat houten huizen en gebouwen positief bijdragen aan het binnenklimaat van een huis. Door het gebruik en zichtbaarheid van natuurlijke materialen, vermindert de stress van mensen en wordt hun productiviteit hoger. Ook kinderen worden aantoonbaar rustiger. Verder zijn de kosten van beton- en houtbouw redelijk gelijk aan elkaar, maar is een houtskelet voor een huishouden wel beter voor de energierekening. Beton heeft geen isolatiewaarde, hout wel.”
Bomen moeten wel gekapt worden. In hoeverre is dat duurzaam voor de wereld?
“Als een boom omvalt en gaat rotten, dan komt de opgeslagen CO2 weer vrij. Je moet naaldbomen, die wij gebruiken, juist op hun piek kappen en opslaan in gebouwen en huizen. Door het hout goed te converseren, blijven de koolstofmoleculen gevangen. Dat bomen kappen niet goed is, is een grote misvatting. Zolang je op een selectieve manier kapt en er nieuw bos voor in de plaats wordt geplant, wat bosbouwers goed doen, is het juist duurzaam. Het bosareaal in Europa is de afgelopen dertig jaar alleen maar gegroeid.”
Terug naar houten huizen. Wat zijn de risico’s wat betreft brandgevaar?
“Beton brandt minder snel, dat klopt. Maar probeer maar eens een blok hout in de brand te steken met een aansteker. Dat lukt niet. En áls er brand ontstaat bij houtmassiefbouw, dan verkoolt eerst de toplaag. Deze creëert een isolerende werking tussen de brand en de binnenkant van de constructie. Het vertraagt de brand dus. Bovendien kan het gedeelte wat overblijft het gebouw dragen. Dit in tegenstelling tot beton in combinatie met staal.”
De acceptatie van geldverstrekkers wordt ruimer. Hoe kijk jij hier tegenaan?
“Ik snap dat er koudwatervrees is. Zo’n grote verandering brengt groeipijnen en nervositeit met zich mee. We zijn enorm verslaafd geweest aan beton en bakstenen. In Duitsland en België zijn ze verder. Wij halen ook inspiratie uit Scandinavië, Zwitserland en Oostenrijk. Gelukkig gunnen gemeenten steeds meer aan projectontwikkelaars die biobased bezig zijn, en accepteren geldverstrekkers steeds meer. Nederland gaat het omarmen! Ik ben volledig overtuigd dat hout straks de norm is.”
