De bouwkundige keuring is sinds dit jaar onderdeel van de model koopovereenkomst. Maar wat als een koper ervan af wil zien? Een koper kan hier goede redenen voor hebben, maar het heeft niet de voorkeur, zegt woordvoerder Hans van den Heuvel van VBO Makelaar in een interview over deze verandering.
Wat was de reden voor deze aanpassing?
“Wij vinden dat mensen bij stil moeten staan of ze wel of niet een bouwkundige keuring laten uitvoeren. Het voorbehoud financiering stond wel al standaard opgenomen, waarom de bouwkundige keuring dan niet? Deze wens werd ook uitgesproken door onder anderen de Vereniging Eigen Huis en de politiek. Eigenlijk waren alle betrokken partijen van mening dat er alle reden was om dit te doen. Doordat het nu standaard in de modelovereenkomst staat, zetten we eigenlijk de lichten op groen voor zowel het voorbehoud van financiering als het voorbehoud voor een bouwkundige keuring.”
Wat zouden goede redenen zijn voor een koper om van dit voorbehoud af te zien?
“Het kan bijvoorbeeld zijn dat een huis helemaal niet oud is, dus dat je er vanuit kan gaan dat het in orde is. Of iemand is zelf aannemer en heeft goed gekeken en is ervan overtuigd dat het wel meevalt met de bouwkundige staat. Of de woning is onderdeel van een VvE en er is een meerjaren onderhoudsplan waarin alle informatie over de staat van het gebouw goed is vastgelegd.”
Zou het de juridische positie van een koper kunnen verzwakken als later blijkt dat er toch achterstallig onderhoud is?
“Niet als er een mankement was dat bij de verkoper bekend was, maar niet is gemeld door de verkoper. Dan kom je in een heel ander juridisch regime dan dit voorbehoud, dat staat los van de bouwkundige keuring. Maar het is belangrijk om ons te realiseren dat de verkoper van een onroerend goed weliswaar een meldingsplicht heeft, maar dat de koper een onderzoeksplicht heeft. Die kan niet alleen maar zeggen ‘ik hoor het wel als er iets is’. Wat dat betreft is de keuring zeker een middel voor de koper om vanuit zijn kant te laten zien dat hij de bouwkundige staat van de woning goed wil onderzoeken.”
Verzaakt een koper die welbewust geen keuring doet mogelijk zijn onderzoeksplicht?
“Dat hoeft natuurlijk niet zo te zijn. Als iemand het zelf goed kan onderzoeken, of een partner heeft met bouwkundige kennis, of hij heeft andere adviseurs, dan heeft hij de mogelijkheden om het zonder bouwkundige keuring te doen. Maar het is niet voor niets dat we het hebben opgenomen. Het moge duidelijk zijn dat het wat ons betreft zeker de voorkeur heeft om die keuring wel uit te laten voeren.”
En hypotheekverstrekkers, hoe kijken zij ernaar als er wordt afgezien van dit voorbehoud?
“Zij zijn hier niet bij betrokken geweest. Deze bepaling is vrij recent in de modelovereenkomst gezet. Het zal zich in de praktijk vast nog doorontwikkelen. Het is in ieder geval goed dat er meer aandacht komt voor de bouwkundige staat van woningen.”
Kredietbeoordelaar Moody’s waarschuwde onlangs voor de risico’s van de hoge hypotheekschulden in Nederland. Als de rente oploopt, zouden huishoudens in betalingsproblemen kunnen komen. Getuige de sterke voorkeur voor rentevasteperioden van tien jaar of langer, delen Nederlandse woningbezitters deze zorgen over een oplopende rente.
Een huizenbezitter met een kleine hypotheekschuld kan er vanwege de jaarlijkse inperking van de hypotheekrenteaftrek mee geconfronteerd worden dat hij meer belasting moet betalen dan hij kan aftrekken. Dat kan voorkomen omdat iedereen, volgens staatssecretaris Wiebes, de hypotheekrente in de aangifte moet opgeven, zelfs als dit niet of niet volledig leidt tot een aftrekpost. De VEH vindt dat dit in strijd is met eerdere toezeggingen van minister Blok en tekent protest aan. “Het toont maar weer aan hoe complex we de regelgeving met betrekking tot de eigen woning hebben gemaakt,” vindt Hendrik Schakel van Viisi.
Als we hem spreken, heeft Reinier van der Heijden er nog minder dan twintig werkdagen opzitten als de nieuwe directeur van HDN (Hypotheken Data Netwerk). Hij is de kersverse opvolger van Dorine van Basten, die zich na ruim zes jaar weer gaat richten op het uitvoeren van interim-opdrachten in de financiële dienstverlening. “HDN gaat haar onafhankelijkheid verder vorm geven in de markt. Onafhankelijk zijn we al, maar dat wordt nog niet door iedereen in de keten zo gevoeld. Daar gaan we verandering in brengen.”
Sinds januari dit jaar moet elke hypotheekadviseur van het ministerie van Financiën een erkend diploma hebben, dat elke drie jaar opnieuw behaald moet worden. Instituten als het NIBE-SVV helpen adviseurs bij de voorbereiding. Hoewel deze periodieke examens voor een constante instroom van leerlingen zorgen, is programmamanager Dik van Velzen van het NIBE-SVV niet blij met de huidige constructie: “In de examens moet de focus liggen op de klant, niet op het product.”