De coronacrisis maakt dat er flinke financiële klappen moeten worden geïncasseerd. Daarop volgt wellicht een zachte landing voor de economie hoopt NVM-voorzitter Onno Hoes. “We zijn heel snel begonnen met maatregelen, dat geeft extra veerkracht.”
Het aantal woningen dat te koop staat via de NVM-leden is vooralsnog toegenomen. “Opmerkelijk vinden sommigen dit, maar het is ook wel weer te begrijpen,” vindt Hoes. “Enerzijds zien we dat de markt doorloopt, er worden nog steeds huizen verkocht. Anderzijds zijn er ook mensen die nu eerder hun huis te koop zetten, die hadden dat anders bijvoorbeeld pas in de zomer gedaan.” Deze laatste groep mensen hoopt volgens Hoes misschien een grote dip in de huizenprijzen voor te zijn. Maar gaat die dip er wel komen?
Tijdens de twee maanden dat Nederland in lockdown ging, heeft de huizenmarkt nauwelijks last gehad van corona. In de afgelopen week lag het aantal transacties maar liefst 23% hoger dan het weekgemiddelde vóór de lockdown, blijkt uit onderzoek van NVM.
Hoes vergelijkt de coronacrisis niet direct met bijvoorbeeld de huizencrisis van 2012. “De startpositie van de huizenmarkt is gewoon heel anders. We hadden tot maart 2020 een nogal overspannen huizenmarkt. Makelaars hoefden amper wat te doen om kijkers, kopers en vaak ook nog overbieders te krijgen voor een woning. Dat zal nu wel veranderen, maar er blijft ondertussen ook nog een groep potentiële kopers over. Het lijkt erop dat er vooralsnog genoeg werk blijft voor makelaars, want ondertussen is de krapte van de woningmarkt niet opgelost natuurlijk.”
Ook in praktische zin moet er momenteel hard gewerkt worden door makelaars. “Rondleidingen door huizen gaan nu vaak eerst digitaal. Vervolgens kan er een bezoek gebracht worden, dat volledig binnen de RIVM-richtlijnen valt en afgestemd op de wensen van de huizenbezitters. Alles wordt eraan gedaan om dit veilig te doen: het huis wordt na iedere bezichtiging schoongemaakt door de makelaar en tijdens het bezoek mogen de kijkers bijvoorbeeld geen lichtknopjes, of handvatten aanraken. Dat is weer eens wat anders dan een open huis voor tien kijkers tegelijk.”
Dat er bij deze crisis direct economische maatregelen zijn genomen, vindt Hoes positief. “De veerkracht van de economie is hierdoor denk ik ook groter dan bij andere crises. Er zijn direct maatregelen ingezet, waardoor mensen stabiele inkomens kunnen behouden en bedrijven overeind blijven. Geldverstrekkers en verhuurders hebben daarbij ook nog hun eigen coulanceregelingen getroffen. De economie dondert straks misschien wel hard naar beneden, maar kan door al deze zaken ook heel goed weer terugveren.”
Hoes is niet heel pessimistisch. “Vooralsnog laten Nederlanders zien dat ze snel en efficiënt kunnen inspringen op de situatie. Ook bij het commerciële vastgoed zien we een divers patroon. Horeca- en winkelpanden zijn niet direct in trek, maar binnen sectoren als transport en logistiek is de vraag nog groot.”
De krapte-indicator (hoeveel keuze heeft de consument) staat op dit moment op 2,8 en de gemiddelde koopprijs van een bestaande woning in Nederland is momenteel € 326.000. “Je moet bijna twee keer modaal verdienen om dit soort prijzen te kunnen betalen. Wat dat betreft is het niet heel erg als de woningprijzen wat zakken,” vindt Hoes. “De nieuwbouwprijzen liggen nóg hoger. Terwijl we het daar juist van moeten hebben met deze krapte. We zijn ook zeker in discussie met andere partijen om de nieuwbouw (voor prijzen waar de markt om vraagt) te blijven stimuleren. We zullen wel moeten denk ik, want de groep mensen die dit kan betalen zal kleiner worden, ook al vallen er geen massaontslagen.”
Er heerst drukte alom in de hypotheekwereld. Menno Luiten van De Hypotheker vraagt zich af of dit wellicht de ‘storm voor de stilte is’. Hij roept geldverstrekkers op om het met alle wijzigingen wel een beetje overzichtelijk te houden voor de hypotheekadviseur.
Starters zijn de meest zichtbare groep als het gaat om het woningtekort. Ouderenbond ANBO wijst er echter op dat er ook een groot woningtekort is bij senioren. Los dat op en er ontstaat meteen meer ruimte voor starters.
Elk jaar wagen economen zich eraan: een voorspelling van de ontwikkeling van de (hypotheek)rente. Geen wilde gokken, maar meestal goed onderbouwde verwachtingen van experts die weten waar ze over praten. Hoewel een bekend gezegde is: ‘vraag drie economen om hun mening en je krijgt er vier’. We zetten de renteverwachting voor 2020 van de economen bij de grootste Nederlandse banken voor je op een rij.
De oude woning niet verkopen maar verhuren. Door de lage rente is het een interessante optie. In grote steden was het fenomeen al in opkomst, maar Jamie Hilgersom, hypotheekadviseur in de regio Haaglanden, ziet het ook in zijn werkgebied opkomen. Van de doorstromers komt twee op de vijf bij hem binnen met de wens om de oude woning aan te houden. Hij vertelt wie deze mensen zijn en hoe het in de praktijk uitpakt.