We kennen allemaal de situatie waarin een koper na een lange zoektocht eindelijk zijn of haar droomhuis heeft gevonden. Het vinden van een huis is in deze tijd al lastig genoeg. Het aanbod is namelijk beperkt en de huizenprijzen blijven stijgen. Het is daarom voor kopers een hele uitdaging om binnen het beschikbare budget een huis te vinden dat aansluit op de wensen.
En als er dan eindelijk een huis gevonden is, begint er een onzeker traject. Wordt het bod geaccepteerd? Komt de financiering rond? Wordt de huidige woning goed verkocht? Levert de huidige woning wel op waarmee is gerekend? Zo zijn er genoeg vragen die dit traject voor een koper spannend en onzeker maken. En dan is er nog de verkopende partij. Deze heeft vaak dezelfde onzekerheden als de koper. Alles bij elkaar opgeteld, maakt dat er behoefte is aan bevestiging. En dat het liefst zo snel mogelijk.
Er is krapte op de arbeidsmarkt binnen alle schakels in de keten. En dat zijn er best een aantal. Er is een makelaar, taxateur, hypotheekadviseur, acceptant, geldverstrekker en een notaris. Iedereen heeft zijn/haar rol in het proces en overal worden checks and balances doorlopen.
Dan heb je nog de regelgeving die steeds verder wordt uitgebreid en het advies dient, terecht, uitgebreid onderbouwd te zijn. Hierdoor worden er eerder dagen toegevoegd aan de doorlooptijd dan dat deze wordt verkort. Tel daarbij op dat de gemiddelde hypotheekaanvraag steeds complexer wordt door bijvoorbeeld anderssoortige dienstverbanden, complexe hypotheekverledens, scheidingen en andere persoonlijke omstandigheden die een rol spelen bij nieuwe aanvragen en mutaties op bestaande hypotheken. En dan komt de bindende offerte sinds 2016 ook pas op het moment dat alle documenten zijn aangeleverd.
Combineer al deze factoren met het grote aantal hypotheekaanvragen van dit moment, dan levert dit langere doorlooptijden op en dat heeft weer invloed op de snelheid waarmee vragen van de koper beantwoord kunnen worden.
Iedereen moet zich blijven beseffen dat alle handelingen tijd in beslag nemen. En natuurlijk zijn er hulpmiddelen om tijd te besparen, bijvoorbeeld het gebruik van brondata, maar dat alleen is niet de oplossing. Natuurlijk wil een koper zo snel mogelijk zekerheid, maar dat wil nog steeds niet zeggen dat zijn of haar aanvraag altijd spoed heeft.
Een van de ‘oplossingen’ die namelijk steeds vaker wordt toegepast om de koper zo snel mogelijk zekerheid te geven, is de kwalificatie spoeddossier. Om het proces te versnellen gaat iedereen in de keten de voorgaande schakel in het proces achter zijn of haar broek aan zitten om zo bovenop de stapel te komen. Het gevolg? Andere dossiers blijven liggen en de wachtende dossiers krijgen vanzelf ook weer spoed, omdat de doorlooptijd oploopt. Kortom: we maken er een ratrace van die niet vol te houden is.
Een hypotheekaanvraag moet nu eenmaal een bepaald proces doorlopen. En dat proces neemt tijd in beslag. Laten we samen de verwachtingen bij kopers managen door alleen realistische doorlooptijden te melden. De actuele doorlooptijden zijn bij elke serviceprovider en/of geldverstrekker transparant.
Laten we er samen ook voor zorgen dat alle schakels in de keten op tijd in actie komen. Zo kunnen we "spoed" bewaren voor de aanvragen waarbij het écht nodig is. Dat gaat een heleboel druk en vervelende communicatie binnen de gehele keten schelen.
Met een goede dertig jaar ervaring heeft Pedro Oosthoek, eigenaar van de Hypotheekshop in Etten-Leur, het intermediairsvak stevig zien veranderen. “De boeven zijn we gelukkig kwijt.”
De rol van banken en (institutionele) beleggers verandert. Waar in het verleden zo goed als al het geld dat mensen nodig hadden (bijvoorbeeld voor een hypotheek) van de bank kwam, komt kapitaal tegenwoordig ook van andere partijen. En die ontwikkeling zal zich verder doorzetten. Met alle voordelen van dien voor zowel beleggers als kapitaalbehoeftigen, weet Menno Luiten, verantwoordelijk voor marketing en distributie bij MUNT Hypotheken.
“Wat levert het me financieel op?” Dat is de vraag die adviseurs hebben als je ze voorstelt om aan nazorg te doen. Want voor niets gaat de zon op. Zijn consumenten wel bereid hiervoor te betalen?
Een deel van de huizenbezitters (16 procent) met een aflossingsvrije hypotheek zou in de problemen komen aan het eind van de looptijd. Ikbenfrits.nl kwam tot dit percentage op basis van een eigen analyse en zou graag zien dat hypotheekverstrekkers meer duidelijkheid geven hoe ze hiermee omgaan. Maar volgens de Consumentenbond hebben ze al veel duidelijkheid geboden. Hun conclusie: er is geen reden voor paniek.