Starters zijn qua financiële mogelijkheden op de woningmarkt regelmatig slechter af. Merk jij dit ook in de praktijk?
“De verschillen per woning zijn soms gigantisch, want met een hoog energielabel schieten prijzen echt omhoog. Ik heb nu veel meer starters als klant, omdat voor hen onder andere de NHG-grens is verhoogd. Op Funda kunnen twee identieke huizen staan, de een met energielabel A en de ander met energielabel F; dan kijken starters niet eens naar die met label F. Die verkoopt dus ook minder goed. De labels werken prijsopdrijvend, dat kun je niet ontkennen.”
“Business-wise leveren de nieuwe maatregelen meer klanten op voor het intermediair, omdat mensen eerder getriggerd worden om de woningmarkt op te gaan. Maar het is niet zo dat die klanten opeens meer kunnen kopen. Als iemand eerst 250.000 euro mocht lenen en nu met een heel goed label 280.000 mag lenen, dan heeft diegene daar niet zo veel aan als dat huis ook gelijk 280.000 euro waard is in plaats van 250.000 vorig jaar. Die huizen worden gewoon duurder omdat ze een goed label hebben.”
“Kijk ook naar de nieuwe maatregel voor alleenstaanden: die is vooral marketingtechnisch leuk. Ten opzichte van de toetsing van 2023 mag je in sommige gevallen in 2024 namelijk minder lenen. Dat schiet dus niet echt op; als je 16.000 euro erbij mag lenen maar je mag ook 16.000 minder lenen dan vorig jaar, dan is dat een sigaar uit eigen doos.”
Houdt dit soort maatregelen het probleem in stand door prijsopdrijving op de lange termijn?
“Enerzijds wel, anderzijds moeten we niet vergeten dat er wel een hele gegronde reden is waarom men meer mag lenen met een gunstig label. Je duurste post naast je hypotheek is toch echt je energie en daar besteed je simpelweg minder aan met een hoog label. Het is niet onlogisch dat als jij een huis koopt met heel weinig energieverbruik, je meer mag lenen, want je hebt minder kosten.”
“Ja, het is prijsopdrijvend, maar dat is de economie. Het is collateral damage van een goede intentie. Ook de starters die een woning kopen met een laag label, maar die weinig eigen geld hebben, kunnen nu wel degelijk tot 20.000 bijlenen om het huis energievriendelijker te maken, waarom zou je dat niet doen? Als ze alleen een soort bonus zouden geven voor een label, dan was dat fout geweest, maar je krijgt ook de ruimte om dat label te verbeteren.”
Ook in het nieuws afgelopen week: het aantal woningaankopen met NHG zet niet door omdat er steeds meer huizen duurder zijn dan de NHG-grens.
“Het is zo gebiedsafhankelijk. Ik heb collega-Hypothekers die maar eens per maand een aanvraag zonder NHG behandelen, ik behandel misschien eens per maand wél een aanvraag met NHG. Amsterdam-centrum kom je niet in met NHG, die regionale spreiding van prijzen is er altijd geweest. Heel veel mensen willen in de Randstad wonen. Daar is weinig aanbod en dus een hoge prijs. Die meterprijzen zijn simpelweg enorm. Dat is woningschaarste, economie, marktwerking. Daar kun je voor of tegen zijn, dat hangt van je politieke voorkeur af. Maar ik vind het feit dat er uberhaupt maatregelen zijn goed, want het was ook een hele poos stil geweest qua leuke extra’s, of er werd vooral beperkt. Nu is er in ieder geval meer stimulans om te kijken of je wat kunt kopen. Dus ik zie het al met al positiever in dan het in het nieuws geschetst wordt.”
