Nu het stof rond het hoofdlijnenakkoord is neergedaald en we op weg gaan naar een nieuw regeerakkoord, is het goed om stil te staan bij wat er wel en niet wordt vermeld. Als we kijken naar de voorgestelde maatregelen rond koopwoningen is het goed te lezen dat de overheid zichzelf weer een centrale regierol toedicht. Dat moet gaan leiden tot meer bouwgrond en meer autonomie voor medeoverheden. Ook de planbatenheffing waarvan de opbrengst geïnvesteerd wordt in de woningmarkt is een goede zaak. Voeg daarbij de 1 miljard extra per jaar als woonimpuls en de 0,5 miljard voor infrastructuur; allemaal zaken die de koopwoningmarkt ten goede kunnen komen.
Toch ziet NHG ook nog punten die dringend om aandacht of verdere invulling vragen. Zo blijft de hypotheekrenteaftrek ongemoeid. Sommige ervaren dat wellicht als broodnodige rust, wij beschouwen het als een imperfectie in de markt. Het leidt tot ongelijkheid tussen koop en huur en het staat het komen tot nieuwe hypotheekvormen, bijvoorbeeld de flexibele hypotheek die meebeweegt met de levensfases van een consument, in de weg.
Ook het dichterbij brengen van de duurzaamheidsdoelen is met dit hoofdlijnenakkoord zeker niet gemakkelijker geworden. De markt en de consument hebben behoefte aan bestendigheid. Sta je voor de beslissing om duurzaamheidsmaatregelen te nemen voor je eigen huis, dan is het fijn als je van tevoren weet waar je aan toe bent en je niet op korte termijn geconfronteerd wordt met het afschaffen van de salderingsregeling.
Minder stukken
Verduurzaming van de woningvoorraad blijft hard nodig om onze klimaatdoelen te halen. Dus maak het makkelijker voor woningeigenaren. Dat kan door hypothecair lenen om te verduurzamen een stuk eenvoudiger te maken en de kosten daarvoor omlaag te brengen. Bijvoorbeeld door minder regeldruk en acceptatie op basis van minder stukken. Dat kan omdat NHG de risico’s verkleint en er is voor mensen in financiële nood als het leven even tegenzit.
En zorg ervoor dat fundering, onderhoud en klimaatrisico’s inzichtelijk gemaakt worden zodat potentiële huizenkopers een betere inschatting kunnen maken als zij een huis kopen in een bepaald gebied. Laat het onderdeel worden van het woning-ID.
Kopen van huurwoning
Er komt onderzoek naar de mogelijkheid om de eigen huurwoning te kopen. Dat zal de woningvoorraad echter niet vergroten. Wel hopen we dat voorkomen wordt dat juist de slechtst gelabelde woningen verkocht worden aan de mensen met weinig spaargeld, die de noodzakelijke verduurzamingsmaatregelen daarna zelf moeten regelen en financieren.
Dat schept een verantwoordelijkheid voor de verkopende partij. Het is een risico dat wij nu al op ons zien afkomen. En waarvoor ook de hypotheekadviseur oog moet hebben. Je klanten wegwijs maken in een financiële wereld die niet uitblinkt door eenvoud en transparantie. En dus blijft het ongelooflijk belangrijk om te wijzen op de mogelijkheid om verduurzamingsmaatregelen meteen mee te nemen in de hypotheek, maar ook om alle risico’s te bespreken (inclusief funderings-, onderhoud- en klimaatrisico’s en natuurlijk de life events die het leven van een consument op zijn kop kunnen zetten).
Witte vlekken
Het hoofdlijnenakkoord is dus een stelsel maatregelen met plussen en minnen en nog veel witte vlekken. Dat is natuurlijk ook de essentie van een hoofdlijnenakkoord.
Misschien dat het regeerakkoord of straks de plannen van het Ministerie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening deze witte vlekken wel gaan invullen. Of wellicht gaat de Tweede Kamer met concrete voorstellen komen. Het betekent ook dat er kansen liggen voor de markt om zelf, samen met NHG, in actie te komen. Wij helpen graag!