De hypotheekmarkt in Italië verschilt op sommige punten van de Nederlandse. Zo bestaat aflossingsvrij niet en is de maximale LTV een stuk lager. Maar wat het meest opvalt: veel hypotheken in Italië zijn afbetaald.
“Een groot verschil met Nederland is dat aflossingsvrij niet bestaat”, stelt Erik de Jong, directeur van Van Astgoed in Elst (Gld.). Dit makelaarsbedrijf adviseert Nederlanders als zij van plan zijn een woning in Italië te kopen. De Jong: “Ze kennen vooral annuïteiten- en lineaire hypotheken. Italië heeft nooit aflossingsvrije hypotheken gehad. Ze zeggen daar: je moet aflossen. Daarom zijn de hypotheken op veel Italiaanse huizen inmiddels afgelost.”
Hoewel het huizenbezit in Italië iets hoger is dan Nederland (daar is zo’n 72% van de huishoudens bewoner-eigenaar van hun huis, tegenover 69% bij ons), is het aantal huishoudens met een hypotheek beduidend kleiner, zo blijkt uit cijfers van de European Mortgage Federation. Iets minder dan 15% van alle Italiaanse huishoudens heeft een hypotheek, terwijl dat in Nederland voor ruim 60% van de huishoudens geldt. Een van de redenen is dat het pensioenstelsel niet zo goed is als in Nederland, wat er ook voor zorgt dat verstrekkers graag willen dat een hypotheek het liefst ruim voor de pensioendatum is afgelost.
Een ander verschil met de Nederlandse markt is dat de loan-to-value in Italië maximaal 80% is. Italiaanse huizenkopers moeten de rest zelf financieren, plus de bijkomende kosten zoals de overdrachtsbelasting. “Voor buitenlanders ligt de maximale LTV nog lager: 60 tot 70%”, stelt De Jong. Daarbij moet worden aangetekend dat de courantheid van Italiaanse woningen in veel (niet-stedelijke) gebieden achterblijft bij de Nederlandse markt, waardoor het risico voor geldverstrekkers daar groter is. Een ander aspect dat meespeelt: bij wanbetaling moeten geldverstrekkers verplicht eerst naar de rechter. Dat kan bijzonder lang duren - afhankelijk van de drukte in bij de rechtbank tot wel 15 jaar - voordat er tot gedwongen verkoop kan worden overgegaan. Dat maakt dat geldverstrekkers en investeerders hun risico zoveel mogelijk willen beperken.
De Jong ervaart dat Italiaanse banken bij het verstrekken van hypotheken een onderscheid maken tussen Italiaanse en buitenlandse huizenkopers. “Ben je Italiaan, dan kun je bij zowat iedere bank terecht. Maar ben je Nederlander, dan is dat een heel stuk lastiger. Er zijn niet zoveel banken die dat grootschalig doen. Ze vinden dat te risicovol. Wij gaan zelf vaak in zee met Intesa San Paolo. Dat is min of meer de ABN Amro van Italië en daar kun je goed zaken mee doen.”
Wat kan de Nederlandse hypotheekmarkt van de Italiaanse leren? “Ik vind het eigenlijk merkwaardig dat aflossingsvrije hypotheken in Nederland nog steeds mogelijk zijn. In 2008 hebben we gezien wat er is gebeurd met huizen die onder water zijn komen te staan. Vervolgens zijn de prijzen weer gestegen en hoor je er nauwelijks iets over. Toch vind ik het eigenlijk best raar dat je geld leent en nooit aflost. Dat dat niet gebeurt in de Italiaanse markt, vind ik een goede les”, aldus De Jong.
Corona heeft een grote invloed gehad op de Italiaanse huizenmarkt: ruimere panden met een tuin of terras - zoals vakantiewoningen - zijn erg in trek, terwijl woningen in (binnen)steden minder gewild zijn.
Dit is het vijfde deel van een zomerserie, waarin we de Nederlandse hypotheekmarkt vergelijken met die in andere landen.
De Franse hypotheekmarkt is, in vergelijking met de Nederlandse, veel meer recht-toe-recht-aan. De annuïteitenhypotheek is vrijwel standaard, aflossingsvrij is er bijna onbekend en een rentevaste periode van 30 jaar wordt er nauwelijks afgesloten.
De bloeiende Spaanse hypotheekmarkt ziet er simpeler uit dan de Nederlandse. Geen aflossingsvrij, maar vrijwel alleen annuïteiten. Daarnaast is de LTV een stuk lager en bestaat er in Spanje een leeftijdsgrens voor het aflossen van de hypotheek.
De Belgische hypotheekmarkt is voor een deel vergelijkbaar met de Nederlandse, maar wijkt ook op bepaalde punten af. Zo wordt er bij onze zuiderburen een leeftijdsgrens gehanteerd en kan in België een koop ook mondeling worden gesloten.
De hypotheekmarkt in Groot-Brittannië ziet er op veel punten anders uit dan de Nederlandse. Er is geen provisieverbod en er worden veel kortlopende hypotheken verstrekt. Ook vecht een groot aantal hypotheekverstrekkers om een klein marktaandeel.