Een deel van de huizenbezitters (16 procent) met een aflossingsvrije hypotheek zou in de problemen komen aan het eind van de looptijd. Ikbenfrits.nl kwam tot dit percentage op basis van een eigen analyse en zou graag zien dat hypotheekverstrekkers meer duidelijkheid geven hoe ze hiermee omgaan. Maar volgens de Consumentenbond hebben ze al veel duidelijkheid geboden. Hun conclusie: er is geen reden voor paniek.
In een reactie op het onderzoek schreef hoofdredacteur Reinout van der Heijden van de Geldgids dat de situatie minder dramatisch is dan het lijkt. Daarvoor baseerde hij zich onder meer op een eigen enquête van de Consumentenbond onder hypotheekverstrekkers. Woordvoerder Joyce Donat gaat hier dieper op in.
Hypotheekverstrekkers zouden onzekerheid kunnen wegnemen door duidelijk te zijn wat ze gaan doen met aflossingsvrije hypotheken. Zegt u eigenlijk dat dit al bekend is?
“Wij hebben de hypotheekverstrekkers benaderd met de vraag hoe ze omgaan met het verlengen van aflossingsvrije hypotheken die na dertig jaar aflopen. Onder welke voorwaarden en kosten gebeurt dat? De angst is natuurlijk dat de leennormen heel strikt zullen worden genomen en dat klanten rente plus aflossing moeten kunnen betalen. Dan blijkt dat in werkelijkheid heel vaak naar de werkelijke kosten wordt gekeken. Senioren hebben vaak een stabiel inkomen. Hypotheekverstrekkers kunnen daarvoor een uitzondering maken en kijken naar de werkelijke lasten.”
De woningbezitter kan blijven lenen?
“Hypotheekverstrekkers verlengen bijna allemaal de aflossingsvrije hypotheek. Soms voor tien jaar, soms ook langer. Het is wel belangrijk dat de hypotheek maximaal 50 tot 60 procent van de waarde is, anders wordt het wel een probleem. Nieuwe aanbieders zitten er wel wat formeler in. De klantrelatie bij traditionele aanbieders is net wat anders. Mensen zitten daar al een hele lange tijd als klant, in ieder geval dertig jaar als dit speelt.”
De zorgen over de aflossingsvrije hypotheek leven breed, bijvoorbeeld bij De Nederlandsche Bank. Die deelt u niet?
“Als wij het navragen bij hypotheekverstrekkers dan blijkt dat zij soepel omgaan met de aflossingsvrije hypotheek. Het is altijd goed om af te lossen, maar daar hoef je niet enorm krom voor te gaan liggen. Laat je geen paniek aanpraten.”
Zijn er consumenten die in paniek raken?
“We krijgen wel eens signalen van consumenten die zeggen ‘ik moet echt aan de bak’. Stel je hebt nog tien jaar te gaan met een hypotheek van 120.000 euro, je zou dan elk jaar 12.000 euro moeten gaan aflossen. Zoals wij dat nu zien hoeft dat niet. Wij merken dat je daar wat meer ontspannen in kan gaan zitten. Het is natuurlijk altijd handig contact op te nemen met de hypotheekverstrekker als je je zorgen maakt.”
Heeft u een volledig beeld?
“Ik denk dat we vrij volledig zijn geweest. Hypotheekverstrekkers hebben het ook teruggelezen en ze zeggen dat dit verhaal klopt. Zij hebben er helemaal geen baat bij als mensen in de problemen komen en lossen hiermee ook iets op dat ze zelf hebben gecreëerd. Zij zijn immers ooit gekomen met aflossingsvrije hypotheekvormen.”
De huizenprijzen blijven stijgen. Doet een woning op een dag 200.000 euro, een maand later kan een vergelijkbare woning alweer een paar duizend euro meer opbrengen. Behalve voor huizenkopers die zo geen idee hebben wat ze moeten bieden, maakt dit het ook voor de professional lastig vast te stellen wat een woning waard is.
De huizenprijzen blijven fors stijgen. Deze week maakt de NVM bekend dat de gemiddelde verkoopprijs van een huis is gestegen naar een recordniveau van 288.000 euro. Dat maakt het voor starters niet meer realistisch om een bestaande woning te vinden. Wellicht is nieuwbouw met Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) voor hen wél een optie. Eigenaar Jan Walrecht van BIEB bouwen in eigen beheer vertelt wat CPO precies is en in hoeverre het een oplossing kan zijn voor starters.
Miljoenen Nederlanders hebben een aflossingsvrije hypotheek. Deze moeten aan het eind van de looptijd worden afgelost of overgesloten en dit zal voor sommige huizenbezitters een probleem zijn. Ikbenfrits.nl bekeek dossiers van klanten en kwam tot de conclusie dat 16 procent de aflossingsvrije hypotheek niet kan herfinancieren.
De mogelijkheid om te toetsen op werkelijke lasten geeft senioren meer ruimte om hun hypotheek te verlengen of over te sluiten. Toch zullen er ook huizenbezitters zijn die ook met de nieuwe regels in de problemen komen omdat ze weinig pensioeninkomen hebben. Een oplossing is om al vóór het moment dat het pensioen mee gaat wegen bij een toetsing actie te nemen.